Συναισθηματική Νοημοσύνη και Οικογένεια
«H οικογενειακή ζωή είναι το πρώτο σχολείο της συναισθηματικής μάθησης» γράφει ο Daniel Goleman, ψυχολόγος και συγγραφέας του βιβλίου Συναισθηματική νοημοσύνη (1995).
Αναφέρεται στην ικανότητα του ανθρώπου για αυτοεπίγνωση, αυτοκυριαρχία ,και αυτοέλεγχο, την ευσυνειδησία του και τη δυνατότητά του να μπαίνει στη θέση του άλλου, να κατανοεί, να ακούει προσεκτικά, να μπορεί να ασκεί επιρροή, να επικοινωνεί ουσιαστικά και να συνεργάζεται. Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι συνυφασμένη με την επιτυχία του ανθρώπου στη ζωή.
Συναισθηματικά νοήμων άνθρωπος = επιτυχημένος άνθρωπος.
Η αλήθεια είναι πως οι εποχές στις οποίες μεγαλώνουν τα παιδιά μας απέχει κατά πολύ από τους τρόπους και τις μεθόδους διαπαιδαγώγησης των γονέων μας. Ο κόσμος έχει αλλάξει αρκετά σε κοινωνικό, οικονομικό, συναισθηματικό επίπεδο.
Οι έρευνες δείχνουν πως οι κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες έχουν μία σοβαρή μείωση. Τα παιδιά είναι περισσότερο νευρικά ,ευερέθιστα, κακόκεφα, παρορμητικά και ανυπάκουα. Μελέτες δείχνουν, επίσης, ότι τα κορίτσια που δεν έχουν καταφέρει να διαχωρίσουν συναισθήματα άγχους και πείνας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης διατροφικών διαταραχών.
Από την άλλη πλευρά, στα αγόρια η παρορμητικότητα των πρώτων χρόνων μπορεί να προμηνύει αυξημένο κίνδυνο νεανικής παραβατικότητας ή ακόμα και βίας.
Η νέα οικονομική πραγματικότητα η οποία υποχρεώνει τους γονείς να δουλεύουν περισσότερες ώρες ώστε να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα και τα οικογενειακά έξοδα, ο εγκλεισμός των τελευταίων ετών λόγω της πανδημίας, η απομάκρυνση των ζευγαριών μεταξύ τους, η πολύωρη ενασχόληση των παιδιών μπροστά σε οθόνες έχουν ως αποτέλεσμα την έλλειψη επικοινωνίας, ζεστασιάς, μοιράσματος, ενώ επιφέρουν αποξένωση, αισθήματα αδιαφορίας, στεναχώρια μπροστά σε επικείμενα προβλήματα που χρήζουν άμεσης επίλυσης.
Παλιότερα, τα παιδιά έπαιζαν στις γειτονιές και εκεί μάθαιναν βασικές κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, πρώτα από τους γονείς, μετά από τους γείτονες και το πιο βασικό μέσω του παιχνιδιού και της συναναστροφής τους με άλλα παιδιά.
Φυσικά και υπήρχαν διαφωνίες, τσακωμοί και επιθετικές συμπεριφορές αλλά υπήρχαν και όρια, ηθικοί φραγμοί που δεν επέτρεπαν να παρεκτραπείς και να δημιουργήσεις σοβαρά προβλήματα, εκτός εξαιρέσεων, γιατί πολύ απλά ήξερες, είχες ουσιαστικά μάθει από το σπίτι βασικές αξίες σεβασμού και ενσυναίσθησης. Όρους που κανείς δεν είχε ασχοληθεί και αναπτύξει, όμως υπήρχαν έντονα στο περιβάλλον της μέσης ελληνικής οικογένειας.
Η νέα πραγματικότητα επιτάσσει να μάθουν οι γονείς τις βασικές αρχές Συναισθηματικής Νοημοσύνης:
- ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ
- ΑΥΤΟΡΥΘΜΙΣΗ
- ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ – ΚΙΝΗΤΡΟ
- ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ
- ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
Με τη σειρά τους προετοιμάζονται για να μεταδώσουν και να διδάξουν στα παιδιά τους τη σωστή επικοινωνία, τον χειρισμό αρνητικών συναισθημάτων, τον έλεγχο παρορμήσεων και το βασικότερο όλων την ενσυναίσθηση. Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι ένας ενεργός ρόλος στην αγωγή τους κατ’ αυτό τον τρόπο παραμένει το πιο χρήσιμο μέσο για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, αλλά και την δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης και αλληλοκατανόησης. Γνωρίζοντας, κατανοώντας και εκφράζοντας πρώτοι εμείς τα δικά μας συναισθήματα ας γίνουμε καθοδηγητές, φέρνοντας τα παιδιά μας σε θέση όπου θα γνωρίζουν τις ανάγκες τους, τα πραγματικά τους θέλω, τα οποία θα μάθουν να διεκδικούν με σεβασμό, αυτοπεποίθηση και σιγουριά.
Κουραμίδου Κατερίνα