ΤΑ ΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Τα παιδιά, από τη νηπιακή ακόμη ηλικία χρειάζεται να μάθουν να ελέγχουν τη συμπεριφορά τους και να τηρούν ορισμένους κανόνες, ώστε να προστατεύουν τον εαυτό τους, αλλά και να μπορούν να συμβιώνουν με άλλους ανθρώπους.
Ένα παιδί χωρίς όρια μπερδεύεται, αποσυντονίζεται, νιώθει φόβο και ανασφάλεια.
Ο κόσμος χωρίς όρια είναι χαοτικός.
Η αυταρχικότητα, από την άλλη πλευρά το εμποδίζει να εκφράσει τα συναισθήματα του και να αναπτυχθεί ψυχικά.
Η οριοθέτηση παρέχει στο παιδί ένα ασφαλές πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορέσει να αναπτύξει το δυναμικό του.
Τα όρια χρειάζεται να συμβαδίζουν με το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού και να προσαρμόζονται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του.
Συνέπεια- σταθερότητα- ευελιξία: Τα παιδιά κατανοούν και δέχονται τα όρια μόνο όταν αυτά είναι σαφή, σταθερά και αναγνωρίσιμα.
Όρια και ρόλος της οικογένειας
Η οικογένεια προσφέρει:
- Ασφάλεια
- Αγάπη
- Στοργή
- Αλληλεγγύη
- Αποδοχή
- Εμπιστοσύνη
Μεταφέρει αξίες, πρότυπα, τρόπους συμπεριφοράς
Συγκροτεί την προσωπικότητα μέσα από εμπειρίες, επικοινωνία ,ηθική συνείδηση, προσαρμοστικότητα, ευελιξία, διαπραγμάτευση μέσα από όρια και κανόνες που διέπουν την οικογένεια και κατ΄επέκταση την Προστασία, Ασφάλεια.
Δίνουν την ευκαιρία
- να δοκιμάζουν
- να εξερευνούν
- να ματαιώνονται και
- να ξαναπροσπαθούν καλύτερα
- Αμοιβαίος σεβασμός και Ηθική
- Σταθερότητα στη θέσπιση ορίων και από τους δύο γονείς (κοινοί κανόνες)
- Παραθυράκι ευελιξίας
- Λήψη πρωτοβουλίας /Ευθυνών
- Επίλυση προβλημάτων /Αυτοπεποίθηση
Παραβίαση Ορίων
Το παιδί παραβιάζει τα όρια γιατί προσπαθεί :
- να ελέγξει την σταθερότητα των γονέων το, είτε των γύρω του,
- είτε να αυξήσει την αυτοπεποίθησή του μέσω της κυριαρχίας του επί των ορίων,
- είτε στέλνει μήνυμα για επαναδιαπραγμάτευση και θέσπιση νέου κανόνα.
Σχέση ΑΙΤΙΑΣ -ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ
ΤΙΜΩΡΙΑ =αρνητική λέξη –αρνητικά συναισθήματα-τύψεις- αντίδραση –έλεγχος
Χωρίς όρια
Εμφάνιση παραβατικών συμπεριφορών
Επιθετικότητα
Δυσκολίες στη μάθηση
Υπέρμετρα όρια
Άγχος
Δυσκολία στην απόκτηση αυτονομίας
Χαμηλή αυτοπεποίθηση
Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Αυτό που χρειάζεται να υιοθετήσουμε σαν γονείς είναι η σωστή και εποικοδομητική επικοινωνία , όπου τα μηνύματα που μας στέλνουν τα παιδιά μας θα αναγνωρίζονται θα κατανοούνται και έτσι θα είμαστε σε θέση να προσαρμοστούμε και να θέσουμε τα όριά αυτής της σχέσης χρησιμοποιώντας την διαπραγμάτευση.
Εμείς οι γονείς δεν έχουμε μάθει να ακούμε τα παιδιά μας θεωρώντας, πως είμαστε έμπειροι και σωστοί απέναντί τους.
Όμως, αν το σκεφτούμε καλύτερα θα διαπιστώσουμε πως τα παιδιά αποτελούν μια ξεχωριστή οντότητα και θέλουν να χαράξουν τη δική τους πορεία και να διεκδικήσουν τα δικά τους θέλω, τη δική τους θέση μέσα από αυτή τη σχέση.
Άρα το μόνο που απαιτείται είναι να βρίσκουμε πάντα τη χρυσή τομή ώστε και οι δύο πλευρές να είναι ικανοποιημένες και να μην υπάρχουν συγκρούσεις και εντάσεις.
Αυτή η ικανότητα λέγεται συναισθηματική κατανόηση και αποτελεί τον μοναδικό τρόπο καλής επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Αποτελεί μαθημένη διαδικασία από την πλευρά των γονέων, είναι χρήσιμη, αποτελεσματική και προσφέρει αποφυγή εντάσεων, ηρεμία , όμορφες σχέσεις οι οποίες βασίζονται στον σεβασμό και την αλληλοκατανόηση.
Η δημιουργία ομάδων γονέων μέσα στις οποίες βρίσκουμε τους τρόπους, τις κατάλληλες τεχνικές και μεθόδους να εξομαλύνουμε την τόσο σημαντική αυτή σχέση, αποτελεί προτεραιότητά μου.
Έχοντας την πεποίθηση πως αν θέλουμε μπορούμε να φέρουμε την αλλαγή στον τρόπο διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας δημιουργούμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο αλληλεπιδρούμε, αναλύουμε, κατανοούμε, αναπροσαρμόζουμε τις συμπεριφορές μας.
Εξάλλου ο Γκάντι έλεγε
«να διδάσκουμε μέσα από το παράδειγμα, τα παιδιά μαθαίνουν από τον τρόπο που ζούμε εμείς οι ενήλικοι»
Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα βλέποντας την δική μας συμπεριφορά και όχι μέσα από το κήρυγμα και τις νουθεσίες .
Κατερίνα Κουραμίδου
Life Coach / Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων